Thắng Tư trắng, giọt lệ hồng (Tố Mai)

 Khi có người hỏi tháng Tư có màu gì, đỏ hay vàng theo màu cờ chính trị tôi  nghĩ ngay tháng tư có màu trắng. Với những xôn xao của  cả hai phía thắng và thua về ngày 30-4, đối với tôi đã rất xa, và trong tôi chỉ còn lại một màu trắng. Màu trắng của hoa mơ, hoa mận, hoa anh đào, hoa linh lan...mọi thứ hoa đang nở rộ đón mùa xuân tới. Nhưng tôi chỉ còn thấy màu trắng của vòng hoa tang và giải khăn sô quấn vội lên đầu một ngày tháng tư năm nào.

Viết về Má ư ? Viết về người mẹ đã đột ngột ra đi, nay đã 4 năm, viết về nỗi đau không thể nói thành lời, viết về những kỷ niệm với Má, những hình ảnh bất chợt trở về trong mơ hay ngoài đời  thật? Thật thế, Má đã không còn nữa nhưng trong tâm tưởng của tôi Má vẫn ở đâu đó, lúc ẩn lúc hiện, lúc vui vẻ, lúc tư lự,  lúc buồn phiền, lúc trách móc, lúc mãi mãi hoài niệm về một quá khứ xa xăm. Không bút nào tả xiết, không lời nào  nói hết được tâm tư của những đứa con ngỡ ngàng đã mồ côi mẹ. Nỗi đau đến bàng hoàng, nỗi đau đến vô cùng và bất tận.

Những năm đầu tôi không hề nằm mơ thấy Má bao giờ, làm như đã bị hoàn toàn tê liệt không còn cảm giác gì. Nhưng gần đây tôi lại hay nằm mơ thấy Ba và Má trong những sinh hoạt hàng ngày, khi thì ở nhà số 7, khi thì ở nhà Ba Má dưới Halle , nhưng không bao giờ trong căn hộ của Ba Má. Hàng tuần tôi vẫn đến đây một mình, thắp một nén hương trên bàn thờ, châm nước cho những chậu hoa lan trắng hay hồng mà ngày xưa Má rất thích, và rồi ngồi nhìn lên hình ảnh của Ba Má, nhìn thật lâu. Sao mà êm ắng thế này, tiếng xe cộ ngoài đường cũng không thể vọng lên làm tan đi được cái im lặng của những nguời  đã khuất bóng. Ba Má vẫn bất động nhìn  xuống, bình thản nhưng vô hồn làm sao! Tôi không có cảm giác Má còn ở quanh quẩn đâu đây nữa mặc dù vẫn là căn phòng này, nơi chốn này. Những vật dụng phần lớn đã được dời đi nhưng dấu ấn của Má vẫn còn đó. Mở ngăn kéo bàn phấn của Má vẫn còn lược gương kim chỉ. Mở các ngăn tủ ở bếp vẫn còn bát đĩa, muỗng đũa y nguyên, nồi niêu xoong chảo vẫn còn xếp đầy trong tủ. Trong cái tủ buffet bằng gỗ sồi  trong bếp vẫn còn bộ tách trà cổ màu xanh với hoa văn rồng  phượng. Ngày xưa Ba Má quí bộ tách trà này như vàng, chỉ ngày tết mới được đem ra lau rửa kỹ càng và bày lên cái khăn bàn trắng tinh để giữa phong ăn. Chỉ khách quý mới  được uống trong tách trà này. Những chai lọ có chữ viết của Má như tiêu, muối, bột ngọt, đường...đã được các con chia nhau lấy đi giữ làm kỷ niệm. Nồi nấu cơm điện nhỏ xíu vẫn còn đó như gợi lên nỗi cô đơn của người sống một mình. Vì công việc và cuộc sống gia đình của mỗi đứa, Má đã tự động đứng qua bên lề của các con. Có những lúc tôi dẫn Má về nhà mình ở một hai đêm, Má như bứt rứt thế nào, Má không thoải mái, đi ra đi vào rồi cũng muốn mau mau trở về căn hộ của mình. Ở đó là giang sơn của Má, những thói quen của Má, những sắp xếp theo cái hợp lý của Má. Ở với các con thế nào cũng chẳng được tự do như ở nhà mình.

Bây giờ mỗi buổi chiều chủ nhật lái xe từ Clabecq về nhà ở Bruxelles, trên đường đi tôi vẫn nhớ xưa kia có Má ngồi bên cạnh, khi huyên thuyên kể chuyện ngày xưa ở ngoài Bắc, có đến cả trăm lần rồi, nhưng với Má vẫn như  mới hôm qua, khi thì Má đột ngột im lặng trầm tư trong những suy nghĩ của riêng mình. Lúc mùa đông, nhìn hàng cây trơ trụi  Má suýt xoa sao mà lá rụng hết không còn đến  một cái nào. Mùa xuân đến cây lá đâm chồi rất nhanh và Má lại nói sao mà  nhanh thế, mới đó mà đã đầy lá rồi. Khi hoa mai vàng Forsethia nở rộ hai bên đường đi Má khen đẹp, khi đến đường Molière với những hàng cây cổ thụ bên đường tỏa rộng vòm lá che khuất cả mặt trời, Má nói, nhìn đến  mát mắt. Đến đường Vleurgat với  hàng cây sao thẳng tắp như tháp nến hai bên đường, Má khen hàng cây này đẹp quá, cứ  như là cây Noel! Đó là những nơi Má thường để mắt đến và mỗi lần, từ năm nay qua năm khác Má thường lặp đi lặp lại như vậy. Bây giờ lái xe một mình qua những con đường quen thuộc đó, tôi vẫn còn nghe văng vẳng đâu đây từ trong tiềm thức tiếng nói của Má. Năm đầu tiên khi Má mất, tôi vẫn thường   trở  lại những con đường quen thuộc này và lặng đi trong những hồi ức khiến mình xốn xang quặn thắt cả tâm can. Sau đó thì tôi không đi con đường này nữa. Nhưng trên xa lộ khi  sắp đến  ngã rẽ đi về Uccle, Drogenbos, tôi không còn quẹo vào đó nhưng mỗi lần tôi đều nhìn về hướng con đường này và tự nhủ trong lòng ngày xưa còn Má mình thường rẽ vào đây, bây giờ Má không còn nữa mình phải đi thẳng thôi. Đã 4 năm trôi qua nhưng không lần nào qua đây mà tôi không nhớ về Má.

Trước đây mỗi khi đưa Má về đến trước của nhà, Má xuống xe và bước đến mở khóa cửa. Tôi nhìn theo đợi Má mở được cửa rồi quay lại vẫy vẫy tay với tôi, Xong, cánh  cửa  nhẹ khép lại phía sau hình ảnh Má với chiếc áo cánh màu tím Má ưa thích nhất, thế là  Má đã trở về nơi chốn của Má, cái không gian riêng biệt của mình mà ngay cả tôi đứa con gần Má nhất cũng phải ở lại bên ngoài. Bao lần tôi tự hỏi sao mình không lại gần Má hơn. Nhớ những lần trước kia đến ăn cơm trưa với Má, rau đậu giản đơn nhưng Má thật vui khi có ai đó cùng ngồi với mình. Nhưng  lúc sau này Má cũng không còn muốn ai đến ăn vơi Má nữa, có hỏi Má sẽ nói tao chẳng có gì ăn đâu, có khi Má ngại phải nấu thêm món này món kia, nếu có ai đến. Má chỉ muốn ăn uống qua loa rồi đắm mình trong những cuộn băng video ông Trung thu cho Má. Niềm vui của Má chỉ còn thu hẹp lại như thế và tôi cũng  không còn dịp nào lại gần Má hơn để « nhìn mẹ thật lâu và noi nói với mẹ rằng, mẹ ơi, mẹ  có biết là con thương mẹ không? »

Trong đời sống hàng ngày, thỉnh thoảng cũng có người nhắc đến Má. Một bà bênh nhân già của tôi nay đã phải vào viện Dưỡng lão vẫn thường nhắc với tôi "Tao bằng tuổi Má mày đó, năm nay tao 90 rồi, nếu bà ấy còn sống cũng đã  90 tuổi như tao" . Ông Trung, một bệnh nhân khác của tôi và cũng là bạn trung thành của Má khi xưa cũng thường nhắc đến Má với những số điện thoại Má hay nhờ gọi, ông ấy còn đọc ra vanh vách số của chị Thúy ở Việt Nam, chị Nga, chị Bình ở bên Mỹ, số bà Bảy ở Manage …Còn số của hai con Quỳnh Hương  thì không cần nhớ vì tụi nó gọi về hàng tuần rồi, Má nói vậy.

Cuốn sổ địa chỉ của Má tôi vẫn còn cất giữ, thỉnh thoảng mở ra tìm kiếm những số điện thoại, những địa chỉ số nhà của những người thân quen khi xưa của Ba Má. Vậy mà nó cũng giúp tôi được ối việc! Kể cả ngày mất của Ba, Má đã cẩn thận ghi vào sổ với một tờ lịch với cả ngày ta và ngày tây. Tôi chỉ việc mở  ngăn kéo và giở ra là biết ngay ngày ta âm lịch. Vậy mà đến ngày mất của Má, không còn ai ghi vào cuốn sổ nào. Tờ lịch oan nghiệt tôi đã cất thật kỹ trên cao ở bàn thờ Má và mỗi khi  muốn tìm kiếm tôi lại phải nhờ đến internet để chuyển đổi ngày tháng .

Má không làm thơ như Ba, Má không mơ mộng và hoài niệm như Ba, Má là người  thực tiễn, cái gì Má làm là có mục đích, và những gì Má để lại cũng thực tiễn và đã giúp tôi được rất nhiều việc! Má có biết không nhỉ, khi Má mất đi đã để lại một khoảng trống to lớn dường nào trong lòng mỗi đứa con? Không , Má không biết được đâu, người chết là hết, là vĩnh viễn ra đi không ngoái đầu lại bao giờ. Má sẽ không bao giờ biết được nỗi đau của  các con hôm nay đâu! Có thể như thế là hơn chăng, vương vấn làm gì chỉ lại làm cho Má thêm khổ tâm mà sẽ không được thanh thản bình yên ở một góc trời nào đó!

Mùa Xuân đến với hoa anh đào hồng  nở rộ khắp đường phố, hoa rừng Halle ngát một màu tím, hoa linh lan đang nhú lên trong rừng đợi chờ ngày lễ mẹ sắp tới. Lẽ ra tôi phải hân hoan đón chờ những ơn phúc của thiên nhiên đang hào phóng ban phát. Nhưng không, từ 4 năm nay, mùa xuân với tôi luôn mang hình dáng của một vết dao sắc cứa đứt  trong tim ngày mất mẹ, và những giọt lệ hồng nhỏ xuống  không nguôi, cho đến bao giờ ….cho đến mãi mãi về sau !

TỐ MAI 

Bruxelles ngày 24/4/2015