Số người cùng nhau ra biển ngày lế Các Thánh ngày càng ít dần , dám mai kia sẽ biến thành hình ảnh bài thơ "Ông đồ già " của Vũ đình Liên , một thứ đồ cổ , không thích hợp với những đầu óc thực tế , thiếu mong ngóng về cội nguồn của thế hệ mới . Ngày nghỉ , chúng thích quấn chăn nằm ngủ nướng , hoặc tung cánh giang hồ đi rõ xa , hoặc lu bu trong một sinh hoạt nào đó hơn là phí tiền mua hoa , rồi lại đi cả quãng đường hơn 300km đi về , để quăng hoa xuống biển , phí phạm đến muốn xỉu đi được !
Biển phương Bắc thì không có gì hấp dẫn cho chúng với bầu trời màu chì , gió quật rát cả mặt , nước biển xám xịt , cảnh trí thì chả gợi đến chuyện tung cánh giang hồ mà còn ủ ê thêm với tiếng chim hải âu.
Vẫn chỉ còn một đám chị em , tóc đã điểm bạc , ra đây hàng năm làm một chuyện như đi tảo mộ , và một vài đứa cháu còn phải bám theo bố mẹ vì không có sinh hoạt nào đặc biệt cho ngày nghỉ đó.
Tôi nghĩ đến câu : "Rày chúng tôi , mai các người " . Đâu còn xa nữa , tuổi đời hơn 60 . Sẽ có một ngày có người đem hoa ra biển thả cho tôi .Chắc phải thỏa thuận giữa đám chị em tóc điểm màu , để có vòng hoa vây quanh , và tiền mua hoa được vất đi , cứ như không về đâu , nhưng chuyên chở theo bao nhiêu là kỷ niệm và những lời nhắn nhủ không cần nói nên lời.
Chớ có trông cậy gì vào lũ con và cháu , đã là suy nghĩ tôi đang gióng lên trong mình.
Cũng có căn cơ để nói vậy đấy , chứ chả phải những suy nghĩ trong lúc giận hờn.
Nhớ đến Ông và Bà hồi xưa , khi chúng tôi lập gia đình , sao thấy khác hẳn bây giờ . Ngày tôi cưu mang Tố Chi , Ông lẳng lặng đem một cái nôi đan bằng mây nằm đâu đó trên nóc mái nhà , phủi bụi và rửa ráy sạch sẽ , đăt êm ấm một góc trong phòng khách , chờ đứa cháu ra đời . Những ngày Hamdi còn nhỏ , nhà vang tiếng cười nói vì Ông Bà có thêm nhiều bận rộn mới với đứa cháu hiếu động.
Rồi Du và Long , góp mặt trong đại gia đình trong khoảng cách không xa nhau mấy . Du tính tình khó , bám chặt lấy Bố Mẹ , Bà lãnh Long về phòng mình , quấn chặt khăn ủ ấm Long trên giường lúc nào cũng có một khoảng nắng buổi sáng chiếu thành ô vuông . Cháu ngủ say sưa cạnh con mèo già gù gù sưởi nắng không xa.
Vợ chồng tôi bước đầu sự nghiệp buôn bán , nộp thêm Tố Chi những sáng tinh mơ cho Bà , yên tâm bên nồi mì quảng lúc đầu , rồi bún bò sau đó , biết rằng con mình , sau Bà , còn có người em dâu lãnh trông dùm cho đến trưa . Lúc ấy , tôi thấy như đương nhiên , đại gia đình giúp chúng tôi một tay , không nghĩ mình đang lợi dụng ai , đến giờ vẫn tự đặt lại vấn đề , có phải đó là đầu mối xung khắc giữa tôi và thàng em kế ?
Chúng tôi ra ở riêng , mỗi lần Tố Chi được đón ở nhà trẻ của Bà Sơ về , đứng chơi lang thang trước cửa hàng bán sách của Ông , vẫn được Ông dúi vào tay nó một viên kẹo , dù Ông không bồng bế nó nhiều bằng Hamdi, chắc tại vì hồi nhỏ nó hay khóc nhè , khóc quá đến độ bị đăt tên là Lệ Chi !
Qua đến đây , nộp thêm một số cháu mới . Có lúc Bà phải coi một lúc ba đứa Kim Liên , Nam Trân và Tố An , sinh cùng năm , nhốt chung một cũi trong căn nhà ở Halle , đâu phải là không vất vả cho Bà . Và trong những điếu văn của những đứa cháu được sống gần Ông bà , chúng vẫn nhắc nhở đến những lần Ông đón đưa đến trường , những hạnh phúc Ông Bà được có thêm thắt vào tuổi xế chiều.
Những công lao to lớn đó , mọi người tri ân , nhưng có lúc nào đó tự vấn lại lương tâm mình , mới thấy đã bao lần làm Ông và Bà , nhất là Bà , thấy tủi thân vì một lời nói vô tình , cứ như hất hết mọi chuyện xuống sông xuống biển.
Tôi nhớ mãi lần đến nhà Ông Bà một buổi tối mùa hè , sau lúc bán hàng một mình vì Ông Lộc dẫn Tố Chi sang Mỹ , đập cửa mãi không ai mở , mà tôi thì đang mệt đứ đừ, hết váng cả đường phố rất lâu , Bà mới lò mò ra mở cửa , tôi giận quá vô cắp Tố An ra về, ghi mãi trong lòng câu Bà nói với theo : "Mày biết Tao thương Tố An nên mới làm như vậy , Tao không tha thứ đâu ".
Lúc đó tôi nghĩ là tôi đúng , vì thương thân mình trần ai với căn hàng , vất vả đến mụ mị cả người đi , chứ đâu phải tiền trên trời rơi xuống . Thức trắng cả một đêm , mới thấy mình nóng giận vô cớ , nhưng Bà thì không tha , từ chối giữ Tố An một thời gian rất lâu.
Thời gian qua đi , đến giờ đến phiên tôi lên chức Ông Bà với hai đứa con của Tố Chi. Tôi sắp xếp lại cuộc sống của mình , nghĩ rằng đó là một biến cố sẽ làm thay đổi hết.
Hai đứa sinh đôi , tôi thấy đương nhiên phải giúp một tay , nên sai lầm không hỏi ý kiến của chúng , mà thấy đương nhiên phải đến nhà chúng giúp đỡ . Những tháng đầu vất vả, vì lâu quá , chả còn nhớ quấn tã và cho uống sữa như thế nào . Hai đứa bị quấn chặt như hai con sâu kèn , nằm chung trong một cũi , vì lý luận của Bố Mẹ chúng , là sinh đôi phải sát cánh cùng nhau! Ba giờ uống sữa một lần , uống xong , không biết ngày và đêm nên không chịu ngủ , đếm không hết nhũng lần tôi đứng bên khung cửa sổ nhà chúng nhìn bình minh rạng sáng qua hàng cây mà mắt cháu vẫn mở đen nhánh !
Tôi còn gian hàng ăn để làm việc May gặp những người giúp việc trung thành , giúp tôi một tay giữ cho gian hàng sinh hoạt bình thường Tôi trở về làm việc , ngủ vờ ngủ vật , nhưng thấy lâng lâng hạnh phúc trong cái vất vả của minh , đâu biết có một cuộc tranh luận nổ ra giữa vợ chồng nó vì tôi có thói quen ngủ không kéo màn tối thui , vả lại cháu khóc thì biết mò mẫm ở đâu để bật đèn lên . Thằng chồng kết luận , vì tôi mà con chúng nó sẽ có thói quen không chịu ngủ trong bóng đêm , con vợ đúng giữa hai bên , một ngày kia yêu cầu tôi kéo màn lại , và giàn hòa bằng cách đồng ý để cho một cái đèn đêm nhỏ xíu kín đáo trong góc phòng.
Êm ái cả lúc cả nhà kéo nhau đi nghỉ hè chung . Ông anh tôi phản đối , bảo là chúng nó không có quyền kéo bố mẹ đi theo để coi con , tôi thì thấy không có gì phiền hà , tôi cũng sẽ sắp xếp chương trình riêng của mình , và không thấy ý nghĩ đó có gì nặng nề cho mình . Giúp chúng nó một tay , như Ba Má xưa kia , có gì phải ầm ĩ.
Những tấm hình tràn đầy hạnh phúc . Thằng con rể ngồi bảnh chọe ở ghế như tây thực dân , gia đình không cao lớn của tôi vây quanh , thấy cũng OK , vì nếu nó mà đứng lên , thì người chụp hình khó có một tấm ảnh équilibre !
Những ngày nghỉ hè rất vui , người nào làm việc đó , có lúc chúng nó coi con cho chúng tôi đi theo ý thích của mình.
Ngày rời đến chỗ ở mới nơi nghỉ hè, trùng ngày vợ chồng chúng nó đăng ký đi thuyền cả ngày . Hai vợ chồng tôi sắp xếp thu vén hết hành lý , cõng theo hai cháu lên dường đến căn nhà mới trong một cái xe không có GPS . May mà cái đảo không to lắm , đường xá chỉ dẫn rõ ràng , nên sau khi vượt qua những cái dốc đứng đến ngửa cả mặt , chúng tôi tìm ra căn nhà nhờ vào sự chỉ dẫn của người cho thuê là nhà có 3 cây dừa !Chiến đấu với muỗi để đặt hai cháu vô mùng , xoay sở bữa ăn trưa cho mọi người , xong đến chiều lại cõng cháu quay trở về chốn cũ tìm Bố Mẹ chúng . Xong xuôi hết , trên đường về , một cháu khóc nganh , phải ghé vào parking siêu thị gần đó để pha sữa , con tôi nạt tôi là cho lượng sữa sai , tôi ngớ ra , vì lượng sữa là do vợ chồng chúng nó đong , thằng chồng phang thêm một câu:
"Hèn gì tụi nó bị bón từ hôm qua ".
Tôi nghẹn họng không nói được lời nào , nhảy xuống xe ra đứng ở ven đường , chỉ mong có cách nào trở về nhà mình ngay lúc này . Bầu trời chi chít sao và nắng ấm của hòn đảo vung Caraibe không xoa dịu được nỗi giận dữ của tôi , cứ như những gì tôi làm cho chúng , không có giá trị gì hơn việc làm của một đứa người ở. Còn nhiều lần va chạm nữa , tôi hiểu ra rằng phải giết chết trong mình cái suy nghĩ đi nghỉ hè chung với nhau . Những hình ảnh dẫn hai cháu trượt luge trên những triền đồi phủ tuyết trắng cho lần đi trượt ski chung , những hình ảnh trông hai cháu nghịch cát trên bãi biển , sẽ là những ước mơ mà tôi không còn muốn thực hiện nữa.
Bé Loan có bộ tóc thẳng như người Á châu , tóc đằng trước không vén được qua một bên , bắt đầu phủ dài chấm mắt , tôi nhắc mẹ nó phải cắt bớt đi , nhiều lần không thấy phản ứng gì . Ngày kia cháu tớn mắt nhìn Bà xuyên qua những ngọn tóc , thế là tôi cầm kéo hớt đi đúng hai lọn , cháu được mở cửa sổ hài lòng hẳn.
Tối về Bố Mẹ chúng làm như bị chạm điện:
"Tại sao Mẹ lại cắt tóc cho nó ? Nó đang giống hệt con trai , mai mốt con phải dẫn nó ra tiệm hớt tóc sửa lại."
Lại nghẹn họng , chỉ có hai lọn tóc tơ , có phải tôi xén hết cả bộ tóc của nó đâu cơ chứ . Nghĩ là chuyện chỉ thế thôi , nhưng thằng chồng nhắc lại thêm một lần , và con vợ nhắc lại thêm một lần:"Con không muốn mẹ cắt tóc cho tụi nó."
Chồng tôi giận tràn hông , nói phải lôi hai đứa ra làm việc , tóc sẽ mọc lại , và bà ngoại có làm chỉ là vì cho tóc khỏi chấm mắt , có phải là cái gì ghê gớm lắm đâu.
Bữa tối hai đứa đến nhà , bỗng dưng chúng tôi không mở được miệng ra nói lời nào . Nhớ đến những gì mình đã qua với Bố Mẹ mình hồi nhỏ , nhớ đến nhũng gì con cái mình nhận được từ ông bà của chúng nó , mới thấy khoảng cách về suy nghĩ của hai thế hệ đang đẩy chúng tôi về vị trí đứng của mình trong suy nghĩ mới của tụi nó , là không được dành quyền trên con cái của chúng . Quyền gì nhỉ ? Tình cảm của ông bà đâu giống tình cảm của bố mẹ chúng . Nên đứa cháu đang bập bẹ học nói , phát âm rành rẽ chữ "Bà " đã được tôi huấn luyện để đọc ra thành "Ba ba " cho khỏi dậy sóng ba đào !
Chúng tôi cũng sẽ như thế , những chị em tóc đã điểm bạc , cứ quay đầu tìm về quá khứ vàng son mà không gây được chút ảnh hưởng nào trên con cái về những giá trị vĩnh cửu.
Mai đây tôi qua đời , con tôi có đọc những dòng này , thì còn phải tìm ra được người cùng thế hệ chúng biết dịch từ tiếng Việt ra tiếng Pháp.
Bỗng dưng muốn nở một nụ cười , cay đắng , mỉa mai ? không biết , nhưng vẵn cứ nên cười hơn là khóc , đúng không? Hương Quỳ
Bruxelles 01/06/2016
No comments:
Post a Comment