Ngủ ngon, anh nhé



Mái trường xưa - hình Dũng chụp

Anh lớn hơn tôi đúng 5 tuổi. Khi tôi chập chững bước vào ngưỡng cửa trung học thì anh đã hiên ngang ở năm đệ nhị, chuẩn bị thi tú tài một. Không biết Má tôi nhắn gửi tôi cho anh ra sao mà cứ đến giờ ra chơi, anh hay đi tìm tôi, hỏi thăm tôi có đứa nào ăn hiếp không thì chỉ mặt cho anh! Lũ bạn tôi thấy anh thì sợ re, tôi vì thế đâm ra cũng có thớ trong lớp. Bọn con gái xếp de đã đành, bọn con trai nhìn khuôn mặt ngầu với dăm vết sẹo của anh, tự thấy ơn ớn nên không dám chọc ghẹo gì tôi. Tôi vào trung học với cả một cái khiên chắn bảo vệ như vậy nên yên tâm vô cùng.   

Chiếc xe màu cam của ông Mười Hòm đưa rước tôi hàng ngày từ nhà đến trường, từ trường về nhà. Thỉnh thoảng lớp được ra về sớm, tôi phải nấn ná chơi ở sân trường chờ đến giờ xe đón. Những lúc đó mà gặp anh thì mừng hết lớn. Anh bảo chờ xe làm gì, lên anh chở về nhà. Thế là tôi vén áo dài nhảy phóc ngồi sau chiếc xe Honda 67 của anh, để anh phóng vù vù xuống dốc Nha Địa Dư, lạng lách quanh hồ Xuân Hương, vòng vèo trên khu Hòa Bình, tuôn dốc Duy Tân rồi anh thả tôi ở trước tiệm sách của Ba tôi. Coi như anh hết nhiệm vụ với cô em họ. Tôi còn nhớ một lần trường tổ chức triển lãm những nguy hại về việc dùng các loại thuốc gây nghiện và khuyên răn học sinh tránh cho rõ xa. Anh thấy tôi đang léng phéng ngoài sân, liền lôi tắp tôi vào phòng triển lãm, chỉ cho xem hình một ông nghiện gầy nhom dơ bẩn đang nằm vật vờ bên lề đường, bảo “Xem này, đừng có dại mà đụng đến thuốc phiện nhé!” Tôi gật đầu lia lịa mặc dù chẳng biết thuốc phiện tròn méo ra sao. 

Thông xanh mãi - Hình Dũng chụp

Đầu tháng 4 năm 1975, Dalat hấp hối. Thành phố lác đác có người đem cả gia đình chạy về Saigon. Tuy vậy trường lớp vẫn kiên gan tiếp tục mở cửa dạy dỗ chúng tôi. Buổi chiều hôm đó là giờ thể dục, cả lũ đang đứng lên ngồi xuống, hít vào thở ra thì cửa lớp xịch mở. Anh hùng dũng bước vào, nói gì đó với ông thầy thể dục của tôi rồi tiến đến chỗ tôi ngồi, bảo “Giờ này mà còn học hành gì nữa, đi thay quần áo rồi lên xe anh chở về nhà!”. Tôi hoang mang đi theo anh, lần đầu tiên trong đời tôi bỏ học ngang xương như thế. Đám bạn nhìn tôi nể nang thán phục ra mặt. Coi như tôi là đứa đầu tiên bỏ trường bỏ lớp, mở màn cho những khuôn mặt thân quen biến dần trong lớp học. Buối học cuối cùng của tôi được anh kết thúc rất bất ngờ và gọn gàng.

Mây trôi về đâu? - Hình Dũng chụp

Di tản 1975, nhà tôi tan tác. Các anh chị lớn đã về Saigon, một bà chị khác thất lạc đâu đó ở Buôn Mê Thuột. Ba Má tôi thương con không muốn bỏ Dalat, nấn ná ở lại chờ chị tôi về. Tôi và con nhỏ em út cũng ở lại với Ba Má tôi. Nhà đâm ra neo đơn hẳn. Bác tôi bèn cử anh vào ở với gia đình tôi, coi như để bảo vệ cô chú và các em trong cơn loạn lạc, tối lửa tắt đèn mà nhà chỉ trơ ra hai ông bà già và hai đứa con nít. Ban ngày anh đi đâu chơi không thấy mặt, buổi tối khoảng chín giờ anh gọi cửa rồi ở lại ngủ cho đến 7, 8 giờ sáng hôm sau lại biến mất. Ba Má tôi cũng chả phiền hà gì, bác tôi cũng coi là chuyện tự nhiên. Khi Dalat, thất thủ, người lớn hoang mang, lo lắng đứng ngồi, không biết chuyện gì sẽ xảy ra, riêng anh rất đỗi vô tư, phóng xe rủ tôi và con em đi lên Tiểu Khu nhặt đồ lính vứt lại. Anh khoe với tôi đã lượm một khẩu súng lục và cho tôi cầm chơi một chốc. Khẩu súng lạnh lẽo nặng trịch trong tay làm tôi khiếp vía hơn là thích thú nên tôi vội vàng trả lại cho anh ngay. Sân Tiểu Khu giấy tờ bay trắng xóa, áo quần, mũ nón vứt lung tung, ngổn ngang bàn ghế khắp nơi. Chúng tôi gom góp được vài cái mặt nạ heo, đeo vào dọa nhau cười nắc nẻ, dăm bình nước bi đông mà sau này rất tiện dụng để đi lao động xã hội chủ nghĩa, một hai cái ba lô lính dày dặn, và tuyệt nhiên chẳng thấy súng ống gì cả, chắc thiên hạ lượm hết rồi. Tôi vớ được một vỏ đạn rỗng. Anh bảo, đạn bắn rồi nhặt làm gì, nhưng vỏ đạn đồng đỏ sáng bóng rất bắt mắt, tôi tha thẩn cho vào túi làm kỷ niệm.

Suối vàng - hình Dũng chụp

Cái vỏ đạn này tôi phải vội vàng vứt vào thùng rác vì không lâu sau đó, anh bị bắt. Tôi ngây thơ sợ chính quyền lần ra cái vỏ đạn rỗng của tôi nên hốt hoảng đem vứt luôn. Họ kết án anh tội phản động chống phá nhà nước. Một nhúm học trò, mặt búng ra sữa, đang tuổi nổi loạn nên chuyện cãi cọ thầy cô là chuyện thường, tất cả những gì anh thấy trong trường lớp đều trái tai gai mắt nên ra sức chống đối lại. Không tấc vũ khí trong tay, tôi không hiểu anh và đám bạn anh phá hoại nhà nước cái nỗi gì. Bác tôi lo đứng lo ngồi. Cả họ lên ruột với anh, nín thở chờ anh được thả ra. Ngày anh ra tù, bác tôi mừng rơi nước mắt, mọi người trong họ đón chào một ông cháu mặt mày còn non choẹt, xanh lướt và gầy nhom như que củi. Tôi nhìn anh có phần nể phục và hơi sợ. Kể từ đó anh quyết định bỏ trường luôn, không đi học lại nữa.  

Những năm đói khổ ấy, kinh tế đời sống khốn đốn, nhà nào thủ thân nhà đó, lo một ngày hai bữa đã hết hơi, không còn để tâm đến chuyện thiên hạ nhiều. Riêng tôi bận bịu với trường lớp, các loại kế họach lớn nhỏ, các buổi lao động cuốc đất trồng khoai, không còn gần anh như trước nữa. Thỉnh thoảng gặp tôi anh hỏi “Đã được kết nạp thiếu niên tiền phong chưa?” rồi cười nửa miệng. Tôi tức anh ách vì lúc ấy tôi là một đứa ham vui, thấy thiên hạ được quàng khăn quàng đỏ thì tôi cũng muốn được đeo một cái như thế. Anh còn bảo, khi nào thành thiếu niên khăn quàng đỏ, nhớ đừng cắt quần ống loe của anh, đừng bắt anh phải đi cắt tóc ngắn, rồi anh phá ra cười khành khạch. Tôi càng tức hơn. Khi lớn hơn một chút, một hôm đi học về, tôi thấy anh dung dăng dung dẻ với chị ngoài đường. Gặp tôi, anh trịnh trọng nói “Đây là bạn gái của anh”. Tôi hãnh diện vì được giới thiệu một cách rất người lớn và rất đàng hoàng nghiêm chỉnh với chị. Riêng Tết năm đó cả lũ được anh mời tới nhà chị chơi. Hình như ba chị là đầu bếp một tiệm ăn Pháp nên cả bọn đánh bay các món bánh mứt chị bày ra không chút khách khí. Ăn hết sạch lại dám hỏi chị có còn nữa không!


Dalat sương khói - Hình Dũng chụp

Má tôi về Việt Nam nhờ anh chở đi chơi khắp nơi khắp chốn. Tôi nhớ Má kể chuyến đi Buôn Mê Thuột của hai cô cháu. Lên xe đi cả đỗi, hết hơn nửa ngày thì Má tôi chợt lo cho đống tiền không nhớ để đâu, còn anh thì đã lái lạc đường be bét, không còn biết nẻo nào dẫn đến Buôn Mê Thuột. Thế là hai cô cháu hỉ hả quyết định quay về lại Dalat, chẳng ai lấy làm phiền lòng. Má tôi nói, về Dalat cứ nhờ anh chở đi, đâu cũng tới được, còn bao giờ tới nơi là chuyện khác. Tính anh vốn tà tà, không có gì gấp gáp cho nên rất hợp với Má tôi, người cũng lề mề không kém và thường càm ràm chúng tôi đi đâu cũng như có ma đuổi sau lưng!
Tôi gặp lại anh bên Bỉ cách đây một năm. Anh vẫn như ngày nào, vẫn gầy còm nhom, có điều lớn tuổi anh càng giống bác trai tôi ở cái tính khề khà, không đi đâu mà vội. Tóc anh đã hai màu,  tóc tôi cũng lấp ló những sợi bạc đâu đó. Đã có một khoảng cách hơn hai mươi năm chúng tôi không gặp lại nhau rồi còn gì. Anh hỏi tôi có nhớ trường Hùng Vương nơi hai anh em học hồi còn nhỏ không, rồi anh rút cell phone mở hình trường cũ cho tôi xem. Kỷ niệm ùa về làm tôi bồi hồi nhớ lại một thuở. Đã lâu lắm không ai gởi hình mái trường thơ ấu cho tôi coi. Anh nhắc lại tên những người bạn ngày xưa cùng trường nhưng tôi đã quên rồi, chẳng còn nhớ được ai. Anh cho tôi xem hình Núi Bà bị chẻ làm hai, bảo người dân tộc sợ lắm, sợ hồn ma núi trả thù. Anh nói với giọng rất chân thành nên làm tôi cũng đâm tin là có ma núi thật. Thấy anh hút thuốc nhả khói như một cái đầu xe lửa, tôi kêu lên “Trời đất, anh không sợ lao phổi sao?” Anh khào khào bảo, ừ, hút quen rồi, không bỏ được giống như nghiện vậy, rồi anh cười khà khà. Anh nói thêm thôi để hè năm 2014 anh sang Mỹ, nhất định đến chỗ tôi để tôi dẫn anh xem cao bồi Texas chính hiệu hiên ngang trên lưng ngựa chăn đàn bò sừng dài. Hoạt cảnh lùa bò này diễn ra mỗi ngày một lần trên con phố chính để cho du khách chụp hình. Tôi chia tay anh với lời hẹn sẽ gặp lại nhau lần nữa.


Xanh màu lá, biếc màu trời - hình Dũng chụp

Hè năm 2014 trôi qua. Rồi năm 2014 cũng trôi qua. Anh không đến Texas. Anh trở bệnh nặng. Phổi của anh đến ngày đến giờ phản trắc lại anh. Tôi cứ nghĩ anh phải nằm liệt giường liệt chiếu. Ồ không đâu. Ông anh họ của tôi nặng lòng với Dalat, nên vẫn vác máy hình đi lung tung chụp cảnh rừng núi, đường đèo hồ Than Thở sương khói, một góc hồ Xuân Hương lấp khuất, một rẻo Thái Phiên đang hồi thay da đổi thịt,  rồi anh gởi cho mọi người xem. Nhìn hình anh chụp, ai bảo anh đang đau đớn? Hình của anh tràn đầy sức sống, xanh màu lá, biếc màu trời, ánh lên màu nắng ấm. Tôi xem hình, biết anh rất đỗi yêu đời, yêu người và nhất là yêu Dalat của anh.   
Năm Giáp Ngọ gần hết, Tết Ất Mùi gần kề, chỉ còn mươi ngày nữa thôi là tống cựu nghinh xuân. Ngỡ sẽ được xem những tấm hình chụp Tết 2015 của anh, nào ngờ nửa bên kia bán cầu anh ra đi, nửa bên này trái đất tôi bàng hoàng. Những người quen thân anh buột miệng, đời sao ngắn ngủi chi lạ. Riêng lời hẹn anh em gặp lại nhau thế là chẳng bao giờ thành.

Giờ phút này chắc anh đã gặp lại Bố Mẹ anh, gặp lại Ba Má tôi, gặp lại tất cả những người đã rời bỏ chúng tôi để đi biền biệt, đi mãi không quay về. Nhìn lên bầu trời cao thăm thẳm, tôi hình dung anh vác máy ảnh bảo các cụ đứng xích lại gần nhau cho anh chụp và…rồi gởi cho chúng tôi xem, trong tâm tưởng.

Riêng trong đáy lòng tôi, anh mãi luôn là người anh họ năm nào, đến giờ ra chơi tìm tôi  để xem tôi có bị ai hà hiếp không. Và nước mắt tôi chảy tràn…

Dũng ơi, thôi hãy ngủ ngon, anh nhé.  

đường xưa lối cũ - hình Dũng chụp

Fort Worth, 02/12/2015